Na mijn afkeuring was ik mijn dagritme helemaal kwijt. Ik had geen verplichtingen meer en dus ook geen reden om in de ochtend vroeg op te staan. Hierdoor verviel zowel mijn dagelijks doel als ook mijn sociale contacten. Door mijn afkeuring verloor ik dus niet alleen mijn identiteit, maar ook mijn dagstructuur. De afstand tussen mij en de maatschappij werd daardoor alleen maar groter. Een dagelijks doel en ritme is dan ook belangrijk om deel uit te blijven maken van de maatschappij, maar het is ook nog eens goed voor je lichamelijke en mentale welbevinden. Het zorgt er juist voor dat je minder moe bent. Maar als je een grillige reuma hebt én hierdoor chronisch moe bent, is het nogal een uitdaging om die vaste dagstructuur te hebben en daarbij ook nog eens binnen je lichamelijke grenzen te blijven. Waarom een dagstructuur dan tóch belangrijk is, hoe een ideaal dagritme met reuma er dan uitziet en hoe ik mijn eigen dag indeel? Dat lees je in deze blog!
Waarom een dagstructuur bij reuma
De weken naar mijn afkeuring zat ik vaak doelloos op de bank maar weer te Netflixen. Ik wist namelijk niet hoe ik de dag moest doorkomen. Doodop van een stressvolle re-integratietraject, wilde ik het liefst de hele dag slapen. Maar al snel merkte ik dat dit geen goede invloed had op mijn reuma. Het hoogtepunt van mijn dag was dan ook als mijn ex de oprit opreed en terugkwam van zijn werk. Dan kon hij al zijn gesprekken, roddels en werkuitdagingen met mij delen. Die arme jongen kreeg nog niet eens de tijd om zijn jas uit te trekken, want ik wilde direct alles weten!
Als je moe bent en pijn hebt, is het een natuurlijke reactie om rust te gaan nemen en zo min mogelijk activiteiten te gaan doen. De gedachte is namelijk: hoe meer rust, hoe minder moe en minder pijn. Niet voor niks dat mensen vaak tegen mij zeggen: “joh, ga even goed slapen, dan ben je vast minder moe!”. Op de dagen dat ik zó moe was dat ik niks meer kon doen, zegde ik dan ook afspraken af, liet ik het huishouden even voor wat het was en ging ik niet sporten. Op de dagen dat ik vervolgens uitgerust was en minder pijn had, probeerde ik alles in te halen. Ik ging sporten, deed het achterstallig huishouden en haalde mijn sociale contacten in. Hierdoor kreeg ik heel veel gedaan, maar dit had ook een keerzijde. Ik overbelaste mijn lichaam enorm, waardoor ik na afloop meer pijn had dan voorheen en steeds vermoeider werd.
Daarnaast heeft het hebben van een evenwichtige dagstructuur ook invloed op je mentale welbevinden. Het biedt een houvast, duidelijkheid en overzicht. Het biedt veiligheid, omdat je weet wat je kan verwachten. Hierdoor slaap je niet alleen beter, maar ben je ook mentaal weerbaarder: je kunt sneller schakelen en aanpassen aan nieuwe situaties. Wat weer enorm veel energie scheelt, die je anders kwijt bent in het indelen van je dag.
Tot slot, heeft het hebben van een zinvolle dagstructuur ook invloed op je identiteit. We leven in een maatschappij waarbij werk een groot deel uitmaakt van onze identiteit. Voor heel veel mensen, is het werk hun volledige identiteit. Zoals ook bij mij: mijn werk was ik. Als deze dan komt te vervallen, verlies je ook een groot deel van je eigen zelf. Zo vielen de gesprekken op verjaardagen al snel stil, als ik zei dat ik afgekeurd was. Mensen konden me nog maar moeilijk plaatsen en wisten niet wat ze dan nog met me moesten bespreken. Het vinden van een zinvolle daginvulling, was dan ook heel belangrijk om dat stukje identiteit weer terug te vinden en mijn plek in de maatschappij weer op te eisen.
Het hebben van een evenwichtige dagstructuur als je chronisch ziek bent, is dan ook niet alleen belangrijk om weer deel uit te kunnen maken van de maatschappij, maar ook om lichamelijk én geestelijk in balans te zijn. Vooral als je chronisch moe bent en pijn hebt. Maar hoe krijg je dan die ideale evenwichtige dagindeling?
Altijd moe en chronisch ziek: het ideale dagritme
Een ideaal dagritme bestaat uit vier dagdelen: de nacht, de ochtend, de middag en avond en uit vier activiteiten: slapen / rusten, een nuttige activiteit, ontspanning en beweging. In een ideaal dagritme met reuma is er een balans tussen de vier activiteiten en de vier dagdelen.
- Slapen en rusten
Slaap is ontzettend belangrijk voor je lichaam om te herstellen, vooral als je chronisch moe bent. Een goede nachtrust is dus heel belangrijk om in de ochtend weerbaarder de dag te kunnen beginnen. Een vast slaapritme helpt hierbij. Denk aan yoga, mediteren of een boek lezen. Je lichaam weet dan precies wanneer het moet gaan slapen en wakker worden. Hierbij is het belangrijk om te weten hoeveel slaap je nodig hebt. Een gemiddeld mens heeft maximaal acht uur slaap nodig, maar bij mij lag dat anders. Ik merkte dat ik veel meer slaap nodig had om overdag goed te kunnen functioneren. Dat betekende dat ik vroeg in bed lig (rond 22.00) en op tijd de wekker zet (zo rond 8.00). Doe ik dit niet, breng ik niet alleen mijn nacht, maar ook mijn ochtend slapend door. Of ik moet in de middag bijslapen, omdat ik te weinig slaap heb gehad.
Waar ik eerst alles ging inhalen op dagen dat ik stuiterde van de energie, plan ik nu op die dagen bewust rust in.
Maar niet alleen slaap is belangrijk voor een goede dagstructuur, ook rust heeft hierin een essentiële rol. Door te rusten laadt het lichaam zich weer op en blijft je reuma meer in balans. Vooral op de dagen dat je bruist van de energie, is het belangrijk om toch structureel rust in te plannen. En dit is best best lastig, I know. Want juist op die dagen stuiter ik van de energie en wil ik van alles doen. En toch ga ik dan liggen. Echter, alleen rust is ook niet goed. Je energie gaat dan teveel van actief naar inactief. Dus op de dagen dat ik doodmoe was, deed ik net iets meer dan ik dacht dat ik aankon. En ook dat is een uitdaging. Maar door rust en beweging op deze manier bewust in te plannen, bleef mijn energieaccu juist in balans.
2. Het doen van een nuttige activiteit
Bij een nuttige taak denk je misschien direct aan werk, maar dat hoeft niet zo te zijn. Ook een huishoudelijk taak, dagbesteding of een andere verplichte taak, kan nuttig zijn. Een nuttige taak geeft je dag een doel. Het geeft je het gevoel van nut te zijn. Zelf plan ik mijn nuttige taak in dat dagdeel waarin ik de meeste energie heb. Dus niet in de ochtend, want dan heb ik tijd nodig om op te staan vanwege mijn ochtendstijfheid.
Het doen van een nuttige taak binnen een ideaal dagritme doe je dan ook in dat dagdeel waar je de meeste energie hebt én wissel je af met rust of ontspannende activiteiten.
3. Ontspannende activiteiten
Ontspannende activiteiten zijn de belangrijkste activiteiten van de dag. Maar vaak vergeten we deze leuke activiteiten ook echt te doen, omdat we geleerd hebben eerst de nuttige taken te doen en dan pas te ontspannen. Zo was ik overdag hard bezig om iets nuttigs te doen, waardoor ik geen energie meer overhad om nog iets ontspannends te doen. En dat is jammer, want juist deze ontspannende leuke activiteiten geven je de energie om die nuttige verplichte activiteiten te kunnen doen. En die energie heb je hard nodig, als je chronisch moe bent!
4. Beweging
Hoe je dagritme eruit ziet, wordt tot slot ook voor een groot deel bepaald door je conditie. Hoe beter je conditie, hoe hoger je belastbaarheid en je dus ook meer kan doen. En voor iemand die regelmatig door infecties gevloerd word, is die lichamelijk conditie dus heel belangrijk. Door elke dag structureel te bewegen, zorg je er dus voor dat je energie op peil blijft en je reuma stabiel is.
Ik bepaal mijn dagritme, niet mijn vermoeidheid
Waar ik dus aan het begin van mijn afkeuring totaal geen dagritme had of deze te veel liet leiden door mijn vermoeidheid of door de pijn, kon ik beter een dagritme creëren waarin er meer stabiliteit was.
Van totale rust naar een totale volle planning en van instorten naar steeds minder kunnen. Het toepassen van een ideaal dagritme in balans zorgt ervoor dat ik geen pieken en dalen meer had in mijn grilligheid, maar ik ook steeds meer energie kreeg. Want door rust te creëren in mijn energiebalans, creëerde ik ook ruimte om aan mijn conditie te weren. En ja, ik ben nog steeds altijd moe. Maar deze bepaald niet meer volledig mijn agenda. Die bepaal ik!
Mijn ideale dagritme bij chronische vermoeidheid met reuma
Een ideaal dagritme krijg je niet zomaar. Hiervoor moet je uitproberen, testen, vallen, opstaan en weer doorgaan. Oude patronen verander je niet zomaar. Als je eerst gewoon doorging met je taak zonder te rusten, ga je dat niet in een keer goed doen. Dat heeft tijd nodig. Zelf heb ik er ook een aantal jaren over gedaan om mijn dagritme te perfectioneren en dat terwijl ik hiervoor alle kennis en kunde in huis had.
Je dagritme is geen vaststaand feit.
Daarnaast kunnen je grenzen ook veranderen. Hoe bijvoorbeeld meer conditie, hoe meer je kunt. Je dagritme is dan ook geen vaststaand feit. Het is net zo veranderlijk als je leven. Dit proces, van het ideale dagritme vinden en weer aanpassen, hoort ook in het proces van het leren omgaan en accepteren van je reuma. Luisteren naar je lichaam, pas aan en ga weer door. Leven met reuma is vaak een uitdaging, maar nooit saai!
Hoe mijn ideale dagstructuur er dan uitziet?
Dat vertel ik je in mijn podcast aflevering: #10 Dit is het ideale dagritme tegen chronische vermoeidheid en pijn
Vanaf 27:45 minuten geef ik je een intiem inkijkje in mijn leven met reuma en vertel ik je mijn volledig dagritme en welke keuzes ik hierin maak! Of luister de volledige podcast, waarin ik je nog meer voorbeelden en informatie geef over hoe ook jij die ideale dagstructuur met reuma kunt krijgen!
Meer weten
Wil je meer weten of mijn leven met reuma of tips krijgen over hoe ook jij voluit kunt leven met je reuma? Wellicht wil je ook meer informatie over hoe jij kunt blijven werken met reuma of re-integratie tips? Misschien wil je ook meer weten over bepaalde behandelingen of over de verschillende vormen van reuma? Dan zijn onderstaande blogs wellicht voor jou ook interessant!
reumaleeft.com 