Als je ontstekingsreuma hebt hoeft je niet alleen gewrichtsproblemen te ervaren. Ook ontstekingsaandoeningen van de weke delen kunnen voorkomen. Aandoeningen die vaak door overbelasting of repeterende bewegingen worden veroorzaakt, maar waar ook je ontstekingsreuma een onderliggende oorzaak van kan zijn. Je reumatoloog zal dan ook in de gesprekken niet alleen kijken naar je gewrichten, maar ook naar je klachten in de weke delen. Over welke weke delen ik het dan heb en welke 5 aandoeningen van deze weke delen het meest voorkomen bij ontstekingsreuma? Leg ik je uit in deze blog!
1. Rotator cuff tendinitis
Aandoeningen van de schouder komen het meeste voor en geven heel veel pijnklachten. En die pijnklachten kunnen op verschillende plekken in de schouder zitten.
Rotator cuff tendinitis is een van die schouderaandoeningen en is de meest voorkomende oorzaak van schouderpijn (Bijlsma et al, 2013). Je rotator cuff is een gezamenlijk peesblad bestaande uit de pezen van 4 spieren rond de schouder. Hij zorgt niet alleen voor stabiliteit van je schouder, maar maakt ook bewegingen van je arm mogelijk door selectief aan verschillende spiergroepen te trekken (aandoeningen van de rotator cuff van de schouder, 2019; Tyldesly & Grieve, 1996; thuisarts, 2019).
Indien je dus een ontsteking krijgt in dit peesblad, zorgt dit nogal voor ongemak. Zo kun je je arm moeilijker bewegen en ervaar je krachtverlies. Daarnaast wordt de pijn erger bij inspanning en kun je er ook moeilijk op liggen, omdat dit pijn doet. Slapen is dan een uitdaging!
Wordt er in de praktijk rotator uff tendinitis vastgesteld, dan wordt rust en het vermijden van overbelasting (dus het tillen van je arm) geadviseerd. Soms kan er ook nog een NSAID-er voorgeschreven worden of een injectie met corticosteroïden in het gewricht. Deze middelen remmen de ontstekingen en verminderen op deze manier de pijn en de zwelling (Bijlsma et al, 2013; aandoeningen van de rotator cuff van de schouder, 2019; thuisarts, 2019).
Helaas is er nog weinig onderzoek gedaan naar de effectiviteit van deze behandelmethodes (Bijlsma et al, 2013). Er kan dan ook geen voorkeur gegeven worden voor een specifieke behandeling. Vaak is het in de praktijk uitproberen wat voor jouw het beste helpt!

2. Bursitis subacrimialis
Bursitis subacrimialis wordt in de volksmond ook wel slijmbeursontsteking van je schouder genoemd. Het gaat hierbij om een ontsteking van de bursitis subacromialis, die zich in het schoudergewricht bevindt (Bijlsma et al, 2013, aandoeningen van de rotator cuff van de schouder, 2019, thuisarts, 2019, Tyldesly & Grieve, 1996). Slijmbeursontsteking heeft meerdere oorzaken. Zo kan het ontstaan door overbelasting en resterende bewegingen, een trauma of komt het voor in combinatie met een rotator cuff tenditis. Maar ook auto-immuunziektes als jicht en reumatoïde artritis kunnen een oorzaak zijn. Maak vaak is niet bekend wat de oorzaak is (Bijlsma et al, 2013).
Ook dit is een vrij pijnlijke aandoening. Bewegen is namelijk moeilijk door de pijn, waardoor het je ook uit je slaap kan houden.
Behandeling van een slijmbeurs bestaat vaak een balans te vinden tussen voldoende rust en inspanning van je schouder, waarbij het vooral belangrijk is om te blijven bewegen om te voorkomen dat je schouder vast komt te zitten. Ook kunnen er pijnstillende medicijnen gegeven worden, als paracetamol en NSAID-ers. Maar ook een injectie met corticosteroïden kan ingezet worden. Lukt het met de medicijnen niet om voldoende te bewegen, kan oefentherapie helpen (Bijlsma et al, 2013, http://www.thuisarts,nl, 2019, aandoeningen van de rotator cuff van de schouder, 2019); wat is bursitis, z.d.).
Daarnaast kunnen bij schouderklachten als een slijmbeursontsteking ook behandelingen met ultrageluid, dry needling, acupunctuur, elektrische prikkelstroom of warmte straling gedaan worden. Daarvan is echter niet bewezen dat het werkt. Dat geldt ook voor massage en manuele therapie (Bijlsma et al, 2013, wat is bursitis, z.d.). Ook hierbij geldt: kijk wat voor jouw werkt!
3. Trigger finger
Een trigger finger, oftewel tendovaginitis stenosans, is een ontsteking van de buispezen van één van de vingers of de huls rondom de buispezen. Door de ontsteking kunnen verdikkingen ontstaan in de peesschede. Deze doen geen pijn, maar belemmeren wel het buigen van de vinger. Soms blijft de vinger ook vastzitten. Het meeste zijn de duim, wijs- en middelvinger aangedaan. Daarnaast komt de aandoening meer voor bij vrouwen (tussen de 45 en 65 jaar) dan bij mannen (Maasstadziekenhuis, z.d; Bijlsma et al, 2013; thuisarts, 2021).
Wat een trigger vinger veroorzaakt is nog onduidelijk. Mogelijk schijnt overbelasting c.q. repeterende bewegingen een rol te spelen. Daarnaast komen trigger fingers vaker voor bij mensen met reuma en diabetes (Maasstadziekenhuis, z.d; Bijlsma et al, 2013; thuisarts, 2021).
Een trigger finger wordt behandeld met een corticosteroïden (ontstekingremmende) Injectie. Bij de meeste patiënten (50% tot 60%) helpt deze behandeling voldoende. Indien een injectie niet helpt, dan kan er een operatie uitkomst bieden. Hierbij maakt de chirurg de peesschede verder open, waardoor die makkelijker kan bewegen (Maasstadziekenhuis, z.d; Bijlsma et al, 2013; thuisarts, 2021).
4. Achillepeestendinopathie
Achiilepeerendinopathie is een ontsteking van de achillespees. De achillespees zit aan de achterkant van je voet en zit vast aan je kuitspier. De achillespees is de grootste en sterkste pees in ons lichaam. Deze pees gebruik je als je wandelt, springt of rent. Hij zorgt ervoor dat je voldoende kracht heb om je af te zetten van de grond (thuisarts, 2020; Tyldely & Grieve, 1996).
Een ontsteking aan deze pees heeft dan ook grote gevolgen. Zo kun je pijn en stijfheid in je achillespees ervaren als je in de ochtend opstaat. Je kunt dan je voet met moeite plat op de grond krijgen. Daarnaast kun je pijn ervaren op je achillespees of net boven hiel. Ook kan er een verdikking zitten of een knobbeltje.
Een achillespeesontsteking ontstaat heel vaak als volgt van overbelasting, door te veel sporten of bewegen. Maar Spondyloartritis kan een onderliggende oorzaak zijn. Achillepeesontsteking is een van de mees voorkomende ontstekingen bij Spondyloartrtis (Bijlsma et al, 2013; thuisarts, 2020).
De ontstekingen wordt behandeld door rust en pijnstilling. Vaak is al voldoende op je sportoefeningen en bewegingen aan te passen. Een fysiotherapeut kan je hierbij helpen. De ontsteking gaat dan vaak na 3 maanden over. Ook kan je reumatoloog je medicatie aanpassen om de ontsteking te verminderen. Een injectie met corticosteroïden zijn echter niet effectief en kunnen zelfs de achillespees verzwakken (Bijlsma et al, 2013; thuisarts, 2020).
5. Fasciitis plantaris
Onder je voet zit een grote peesplaat, die loopt vanaf je hielbeen onder je voet naar het begin van je tenen. Indien deze ontstoken raakt spreken we ook wel van een hielspoor. Je hebt dan pijn bij het lopen of bij het staan. Dus als er druk op je voet gezet wordt (Bijlsma et al, 2013; thuisarts, 2021; diaconessenhuis, z.d.).
Hielspoor komt het meeste voor bij mensen tussen de 40 en 60 jaar, maar ook bij hardlopers (Bijlsma et al, 2013; thuisarts, 2021).
De grootste oorzaak van hielspoor is overbelasting, waarbij lang en veel spanning is geweest op de voet. Dit kan enerzijds komen door te veel lopen of te lang staan (zoals op het werk), maar ook doordat je juist te weinig beweegt. Als je dan ineens lang gaat staan of een flink stuk gaat wandelen, is je voet dat niet gewend en overbelast je hielpees (Bijlsma et al, 2013; thuisarts, 2021; diaconessenhuis, z.d.)
Behandeling bestaat uit informatie, leefstijl adviezen en aanpassen van de sportactiviteit of activiteiten waarmee je voet overbelast. Ook het dragen van ander schoenen en niet meer op blote voeten lopen kan al helpen. Daarnaast kan je reumatoloog samen met je kijken naar pijnstillende medicatie of kan die een injectie met corticosteroïden geven. Uit verschillende onderzoeken komt daarnaast naar voren dat aangepaste zooltjes meestal geen effect hebben (Bijlsma et al, 2013; thuisarts, 2021). Wil je toch een zooltje? Overleg dan met je podotherapeut en probeer het uit of dit iets voor je doet!
Voorkom overbelasting
Als je ontstekingsreuma hebt kun je dus ook ontstekingen krijgen in je weke delen. Bij sommige van deze ontstekingen kan je reuma daar de oorzaak van zijn. Maar nog vaker is overbelasting de grote veroorzaker. Zorg er dan ook voor je dat je je lijf niet overbelast met sport, bewegingen of activiteiten waarbij je bepaalde ledematen extra belast. Maar beweeg ook niet te weinig, want ook dat kan bij inspanning voor overbelasting zorgen.
Houdt dan ook voor voldoende balans tussen je fysieke – en mentale activiteiten gedurende de dag. Wissel een fysieke activiteit, als tuinieren, wandelen of lang staan bij een balie of met mentale activiteiten. Zo voorkom je overbelasting!

Laat altijd een arts erna kijken
Helaas komt pijn in de spieren en pezen veel voor bij ontstekingsreuma. Vooral onder andere bij Spondyloartritis kunnen de spieren en pezen vaak stijf en pijnlijk aanvoelen, terwijl daar geen ontsteking ten grondslag ligt. Laat dan ook altijd je reumatoloog erna kijken, zodat die een juist diagnose kan stellen. Vaak met rust en pijnstillende medicatie kunnen de klachten al heel goed behandeld worden. Ook kan een fysiotherapeut je ondersteunen in het geven van activiteiten om je spieren en pezen sterker te maken. Daarnaast kan hij samen met je kijken hoe je je activiteiten zo kan aanpassen zodat je deze niet overbelast of hij kan samen met je een wandel- of fietsschema opstellen!
Meer weten?
Wil je meer weten over reuma en bepaalde behandelingen? Of ben je ook geïnteresseerd in hoe jij kunt blijven werken met reuma? Wellicht wil je ook meer weten over leven met reuma en mijn persoonlijk verhaal hierin? Dan zijn onderstaande blogs voor jou ook interessant!
Bronnen
- Bijlsma, prof. dr. J. W. J., & van Laar, prof. dr. J. M. (2013). Leerboek reumatologie en klinische immunologie (1ste editie). Houten, Nederland: Bohn Stafleu van Loghum
- Putten van M & Huijbrechts E. (2019). Voeten en reuma. Houten, Nederland: Bohn Stafleu van Loghum.
- Jochems AAF & Joosten FWMG (2000). Coelho Zakwoordenboek der Geneeskunde. Amserdam, Nederland: Elsevier/Koninklijke PBNA.
- Aandoening van de rotator cuff van de schouder. (2019, 25 januari). http://www.gezondheidswetenschap.be. Geraadpleegd op 1 december 2022, van https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/aandoeningen-van-de-rotator-cuff-van-de-schouder
- Tyldesley, B., & Grieve, J. I. (1996). Muscles, Nerves and Movement: Kinesiology in daily live (Second edition). Blackwell Sciende Ltd.
- thuisarts.nl. (2019, 14 oktober). Ik heb last van mijn schouder. http://www.thuisarts.nl. Geraadpleegd op 1 december 2021, van https://www.thuisarts.nl/schouderklachten/ik-heb-last-van-mijn-schouder
- wat is bursitis. (z.d.). ReumaNederland. Geraadpleegd op 1 december 2021, van https://reumanederland.nl/reuma/vormen-van-reuma/bursitis/
- Maasstadziekenhuis. (z.d.). Trigger Finger. http://www.maasstadziekenhuis.nl. Geraadpleegd op 1 december 2021, van https://www.maasstadziekenhuis.nl/aandoeningen-ziektebeelden/aandoeningen/trigger-finger/
- thuisarts. (2021, 25 februari). Ik heb een triggervinger. http://www.thuisarts.nl. Geraadpleegd op 1 december 2021, van https://www.thuisarts.nl/triggervinger/ik-heb-triggervinger#behandeling-van-een-triggervinger
- thuisarts. (2020, 19 oktober). Ik heb last van de achillepees. http://www.thuisarts.nl. Geraadpleegd op 1 december 2021, van https://www.thuisarts.nl/achillespees-blessure/ik-heb-last-van-mijn-achillespees
- diakonessenhuis. (z.d.). Hielpijn (fasciitis plantaris). http://www.diakonessenhuis.nl. Geraadpleegd op 1 december 2021, van https://www.diakonessenhuis.nl/folders/hielpijn-fasciitis-plantaris
- thuisarts. (2021b, april 6). Ik heb hielspoor. http://www.thuisarts.nl. Geraadpleegd op 1 december 2021, van https://www.thuisarts.nl/hielspoor/ik-heb-hielspoor