Als je bij je reumatoloog op controle bent, krijg je vaak termen te horen die je niet direct iets zeggen. Of je weet ongeveer wel wat ze betekenen, maar niet precies. Niet gek eigenlijk dat uit onderzoek blijkt, dat je vaak maar 40% van het gesprek bij je dokter onthoudt. Als je al moet nadenken wat de dokter nu eigenlijk zegt, mis je de helft van het gesprek. Maar wanneer je weet wat bepaalde termen betekenen, kun je het gesprek ook makkelijker volgen. En je begrijpt beter waarom je arts bepaalde keuzes aan je voorlegt. In deze blog leg ik dan ook 5 termen uit, die het vaakst gebruik worden bij ontstekingsreuma.
1. Auto-immuunziekte
Reuma is een auto-immuunziekte. Dit houdt in dat je immuunsysteem niet werkt zoals het hoort. Het immuunsysteem is het afweersysteem van je lichaam en zorgt normaal ervoor dat je niet ziek wordt. De cellen van je afweersysteem controleren continu of er ‘foute’ cellen in je lichaam aanwezig zijn. Dit zijn cellen die niet in je lijf horen en je ziek maken. Detecteren ze een foute cel, dan vallen ze deze aan om te voorkomen dat je ziek wordt. Bij reuma zijn de cellen van je immuunsysteem echter in de war. Ze richten zich juist op je gezonde lichaamseigen weefsels en vallen zo je eigen lijf aan. Het immuunsysteem keert als ware tegen je. Als volgt ontstaan er op de plekken waar dit gebeurt ontstekingen. En dat zijn meestal je gewrichten, pezen, spieren en/of organen. Omdat de cellen van dit verdedigingssysteem onthouden welke indringers fout zijn, blijven ze deze cellen aanvallen. Ook al zijn deze foute indringers jouw gezonde cellen. Hierdoor is het (nog) niet mogelijk om een auto-immuunziekte te genezen, omdat het geheugen van deze cellen moeilijk te veranderen is (Bijlsma et al, 2013, Jochems en Joosten, 2000).
2. Bezinksel
Er worden vaak verschillende termen gebruikt om de waardes in het bloed uit te leggen. Zo hoor je vaak dat de termen bezinksel gebruikt wordt, als de uitslag van je bloedwaardes besproken wordt.
Bezinksel of ook wel BSE genoemd, verwijst naar het bezinkingssnelheid van bepaalde bloedcellen in het bloed. Bij een ontsteking zakken deze rode bloedcellen sneller dan bij het bloed van gezonde mensen. Dit komt doordat de samenstelling van bepaalde eiwitten bij een ontsteking in het bloed veranderd. Bij ontstekingen of infecties worden er meer afweereiwitten (immunoglobbulines) en stollingseiwitten (fibrogenen) gevormd. Deze blijven plakken aan de bloedcel, waardoor deze sneller zinkt (Jochems en Joosten, 2000, bloedwaardentest, z.d.).
3. Biologicals
Sinds de komst van biological disease-modifying antirheumatic drugs (bDMARD’s of in de volksmond genaamd biologicals) heeft de behandeling van reuma enorme sprongen vooruit gemaakt. Voor dat komst van deze medicatie werd reuma alleen behandeld met NSAID of klassieke reumamedicatie (csDMARD’s). Deze gaven echter vaak niet het gewenste effect in het verminderen van de ziekteactiviteiten of in het voorkomen van schade. Ook gaven ze veel bijwerkingen. De biologisch DMARD’s werden dan ook met open armen ontvangen. En tegenwoordig zijn deze biologicals niet meer weg te slaan bij de behandeling van reuma.
Een biological of bDMAR remt de cytokineneiwitten (zoals het TNF-a of IL-6 eiwit) in je lichaam. Deze eiwitten zijn verantwoordelijk voor de ontstekingen in je lichaam. Een biological is gemaakt van levende organisme of zijn afkomstig van een levend organisme (menselijk of dierlijk eiwit). Ze worden in het lab dan ook gekweekt en hierdoor ook wel een biological (biologisch) genoemd (Bijlsma et al, 2013, Jochems en Joosten, 2000).
4. Bursitis, tendinitis en enthesitis / enthesopathie
Artritis is de meest bekende term binnen reumatische aandoeningen en verwijst naar ontsteking in de gewrichten Maar ontstekingen als bursitis, tendinitis en enthesitis / enthesopathie komen ook veel voor bij verschillende vormen van reuma. En met name bij Spondyloartritis. Maar wat betekenen ze nu en wat is het verschil?
Bursitis is een ontsteking van het slijmbeurs en ontstaat vaak door overbelasting van het gewricht. De slijmbeurs fungeert als een stootkussen voor verschillende gewrichten in je lichaam. Als je deze dus overbelast, gaat dit irriteren en ontsteken (Bijlsma et al, 2013, Jochems en Joosten, 2000, reumanederland, z.d.).
Tendinitis is een ontsteking van je pees. Een pees is de verbinding tussen een spier en het bot, waarmee de spieractiviteit wordt overgedragen. Ze zitten rondom het gewricht en zorgen dus ervoor dat je je gewrichten kan bewegen. Indien je je gewricht overbelast, kun je een peesontsteking krijgen (Bijlsma et al, 2013, Jochems en Joosten, 2000, reumanederland, z.d.).
Enthesitis is een ontsteking op de plek waar de pees aan het bot vastzit. Het is dus geen ontsteking van de pees zelf, maar van de aanhechting van de pees. Het wordt dan ook wel aanhechtingspijn genoemd. Ook bij deze ontsteking geld: als je je gewricht overbelast kun je deze ontsteking krijgen (Bijlsma et al, 2013, Jochems en Joosten, 2000, reumanederland, z.d.).
Bij enthesopathie heb je net als bij enthesitis pijn en irritatie van de aanhechting van de pees. Echter, bij entesopathie is er geen ontsteking aanwezig. Beide termen worden wel veel door elkaar gebruikt, waarmee verwezen wordt naar aanhechtingspijn (Bijlsma et al, 2013, Jochems en Joosten, 2000, reumanederland, z.d.).
5. Inflammatoire reuma pijnklachten
Tot slot, verwijzen artsen regelmatig in hun correspondentie naar inflammatoire pijnklachten. Inflammatie betekend ontsteking. De arts wil hiermee dus zeggen dat je ontstekingspijnklachten hebt (Jochems & Joosten, 2000).
Meer weten?
Wil je meer weten over reuma? Of wil je tips en adviezen over werken en re-integreren met reuma? Misschien ben je geïnteresseerd in mijn persoonlijke blogs over leven met reuma, waarin ik ook tips en adviezen geef? Dan zijn de volgende blogs wellicht voor jou ook interessant!
Bronnen
- Bijlsma, prof. dr. J. W. J., & van Laar, prof. dr. J. M. (2013). Leerboek reumatologie en klinische immunologie (1ste editie). Houten, Nederland: Bohn Stafleu van Loghum.
- http://www.reumanederland.nl
- Jochems AAF & Joosten FWMG (2000). Coelho Zakwoordenboek der Geneeskunde. Amserdam, Nederland: Elsevier/Koninklijke PBNA.
- bloedwaardentest. (z.d.). Bezinking BSE. Geraadpleegd van https://www.bloedwaardentest.nl/bezinking-bse.html
reumaleeft.com 