Uit onderzoek blijkt dat de helft van alle reumapatiënten onbegrip ervaart op het werk (Nivel, 2016). En dat is een schrikbarend hoog aantal. Door de huidige medicatie is reuma niet meer zichtbaar. Waar vroeger mensen met reuma kromme vingers hadden of met een scheve rug liepen, zie je er tegenwoordig aan de buitenkant niks meer van. Ook het grillige karakter maakt het niet makkelijk. De ene dag loop je (met gemak) de trap op en af en kun je zware voorwerpen tillen, terwijl je de andere dag nog niet eens lang achter je bureau kunt zitten. Omdat je het niet ziet, je klachten zo wisselend verlopen en je altijd een enorme vermoeidheid ervaart bij reuma, is het heel moeilijk voor een ander om te begrijpen wat je kan. Want je ziet er niet ziek uit en met een nachtje goed slapen voel je je vast beter, toch? Niet dus. Maar hoe kun je dan onbegrip op je werk verminderen, als je werkomgeving zich niet kan inleven in je beperkingen? In deze blog geef ik je dé 3 meest effectieve tips om onbegrip bij reuma op je werk te verminderen.
1. Geef informatie over reuma
Zolang jij je functie gewoon kunt uitvoeren zoals dat moet, hoef jij je werk niet in te lichten over je aandoening. Maar ervaar je beperkingen in het uitvoeren van je baan? Dan moet je dit wel aangeven. En heel eerlijk? Je kunt het beste altijd open zijn over je ziekte. Ook als je je baan zonder beperkingen goed kunt uitvoeren. Want door eerlijk te zijn, geef je vertrouwen en inzicht. En hierdoor krijg je vertrouwen en begrip terug. Vooral als je ineens niet meer kunt werken als volgt van je reuma.
Moet je je ziek melden als volgt van je beperkingen? Ga dan een gesprek aan met je bedrijfsarts. Ben je langdurig ziek? Dan zal de bedrijfsarts je na 6 weken oproepen voor een gesprek. Na dit gesprek maakt hij een probleemanalyse en geeft hij een advies over je inzetbaarheid. Naar aanleiding van dit advies moet je werkgever samen met jou een plan van aanpak opstellen. Gebruik dit gesprek én het advies van de bedrijfsarts om je werkgever te informeren over je reuma. Vraag aan je baas wat hij weet over je ziekte. Gebruik hierbij deze factsheet van ReumaLeeft, zodat je je verhaal kunt ondersteunen met informatie over reuma. Op basis hiervan kunnen jullie vervolgens samen kijken hoe de werksituatie het beste voor jou het beste aangepast kan worden.
2. Geef voorlichting over reuma
Ervaar je nog steeds onbegrip, ondanks dat je open bent geweest over je aandoening en je beperkingen? Geef dan een voorlichting over reuma! Bepaal dan samen met je baas op welke manier je dit het beste kunt doen. Ben je langdurig ziek en heb je een advies van je bedrijfsarts? Leg dan in het plan van aanpak vast, dat je een voorlichting gaat geven over reuma en op welke manier jullie dit gaan doen. Dus wie licht de collega’s voor en op welke manier? Zo kun je bijvoorbeeld kort in een afdelingsoverleg vertellen wat je hebt, wat de prognose is en welke behandelingen je ondergaat. Of je geeft een presentatie. Maar je kunt er ook voor kiezen dat je werkgever je collega’s voorlicht.
De voorkeur geniet echter dat je dit zelf doet. Jij weet zelf het beste wat je wel en niet kan. Teven kun jij de vragen over je ziekte het beste beantwoorden. Dit is natuurlijk super spannend om te doen, want je stelt je volledig open en kwetsbaar op. Maar daar krijg ook meer begrip voor terug. En mensen waarderen het alleen maar als je open en eerlijk bent.
Om je hiermee een handje te helpen, heb ik al een presentatie voor je gemaakt. Zodat je dit niet zelf hoeft te doen. Gebruik de blogs van ReumaLeeft ter ondersteuning van deze presentatie! In de presentatie komen de volgende blogs terug: algemene informatie over reuma, behandelingen, klachten en invloed reuma op je werk en welke aanpassingen hierin nodig kunnen zijn. De laatste sheet gaat over steun en begrip krijgen van je collega’s!
3. Vertel wat je nodig hebt!
Als je je baas en collega’s geïnformeerd en voorgelicht hebt, is de volgende stap om aan te geven welke hulp je nodig hebt om je werk te kunnen blijven doen. Want met alle kennis die je gegeven hebt, kunnen je collega’s nog moeilijk inschatten wat ze voor je kunnen doen en wanneer.
Spreek dan ook iets af, dat collega’s hulp bieden bij vooraf vastgestelde activiteiten. Of dat je misschien alleen hulp krijgt als je een reumakak-dag hebt. Spreek hierbij goed af hoe die hulp eruit ziet en hoe je deze vraagt. Misschien geef je in de ochtend al aan dat je iets niet kan. Of je krijg je een buddy toegewezen die je op die dagen kan ondersteunen.
Onbegrip: het ligt niet aan jou!
Krijg je, nadat je bovenstaande tips hebt toegepast, nog steeds geen begrip van je baas en collega’s? Bedenk dan, dat het niet aan jou ligt. Het zegt vaak namelijk veel meer over de ander die het onbegrip uit. Misschien heeft die persoon wel een ander referentiekader, omdat die nooit zo ziek is geweest en hierdoor zich moeilijk kan inleven in jou situatie. Of probeert degene wel iets te verdedigen, zoals dat hij het oneerlijk vindt dat jij een voorkeurs behandeling krijgt. Omdat degene zich niet gewaardeerd voelt.
Wat het ook is, het ligt dus niet (altijd) aan jou!
We zijn zelf onze grootste criticus en we oordelen allemaal elke dag. Dat betekend dat je als chronisch zieke een olifantenhuid moet ontwikkelen. Reageer altijd compassievol naar degene die onbegrip toont, maar geef ook aan wat het met je doet. Voel je je verdrietig? Raakt het je? Geef het aan, zodat de ander ook weet wat zijn woorden voor jou betekenen en hij hierdoor weer meer inzicht krijgt in jou situatie.
Al met al, kun je dus het beste omgaan met onbegrip bij reuma door goede informatie en voorlichting te geven! Kennis geeft inzicht en dit geeft weer meer begrip! Maar bedenk ook dat onbegrip bij reuma niet helemaal te voorkomen is en leer dan ook om niet alles op jezelf te betrekken. Doe wat voor jou goed voelt en geef je grenzen aan. Je weet het beste hoe je met jou reuma kunt omgaan. Als je dit doet zul je zien, dat mensen hierdoor meer begrip gaan krijgen voor jou leven met reuma!
Meer weten?
Wil je meer weten over re-integeren en werken met reuma? Of tips over omgaan met reuma of reuma algemeen? Dan zijn onderstaande blogs wellicht ook voor jou interessant!
Bronnen
- Nivel (2016) Rapport Reumatische aandoeningen Nederland. Geraadpleegd op 14 juli 2020. https://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Rapport_Reumatische_aandoeningen_nederland.pdf?
- NVVG, NVR, NVAB, NVHG, Reumanederland, NVE & VRA (2013) Richtlijn Reumatoïde artritis en participatie in arbeid. Geraadpleegd op 14 april 2020, van https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/uploads/ra_en_participatie_in_arbeid_2015.pdf
- Westra, E., & van der Poel, R. (2019). De informatiebehoefte rond het thema chronisch ziek zijn en werken: Verslag van een kwalitatief onderzoek onder (arbo)professionals en een online enquête onder werkenden en werkzoekenden met een chronische aandoening. (1739). Amsterdam, Nederland: ergo research intelligence.
reumaleeft.com 
