Kunnen blijven werken is voor veel reumapatiënten een uitdaging. Uit een rapport van Nivel (2016) blijkt dan ook dat 65% van de mensen met een reumatische aandoening, die jonger zijn dan 65 jaar, geen betaalde baan hebben. En hierin zitten vooral mensen uit de groep met een matige tot ernstige beperkingen (64% tot 80%) (Nivel, 2016). Werk is echter wel heel belangrijk voor je eigen welbevinden. Je bent maatschappelijk actief én het heeft een positief effect op je behandeling (NVR, 2015).
Maar als je zó ziek bent, dat werken nauwelijks nog kan en het veel energie gaat kosten, dan heeft dat een negatief effect op je behoudt van werk (NVR, 2015). Je klachten of beperkingen (oftewel je ziektekenmerken) kunnen dan ook , naast persoonlijke -, sociale- en werkeigenschappen, een negatief effect hebben op het kunnen blijven werken. Terwijl behoudt van arbeid juist heel belangrijk is. In de literatuur worden enkele van deze kenmerken beschreven en ik heb 5 voor je geselecteerd die belangrijk zijn om te weten.
1 Mate van vermoeidheid
Uit verschillende literatuur komt naar voren dat veel reumapatiënten last hebben van een hoge vermoeidheid. Hierdoor verminderd het prestatievermogen en je concentratie, waardoor het moeilijker wordt om activiteiten in je werk en in je vrije tijd uit te voeren. Het is dan ook eén van de grootste beperkingen in het arbeidsvermogen. En veel reumapatiënten hebben aan het einde van de werkdag, dan ook geen energie meer om buiten het werk iets te doen (NVR, 2015).
Vermoeidheid is niet alleen het gevolg van andere klachten (zoals pijn) maar hangt ook samen met stress. Hoe meer stress (bijvoorbeeld onbegrip van collega’s, onzekerheid van baanbehoud etc.) hoe meer vermoeidheid (fitforwerknederland, 2013). Als deze stressoren aangepakt worden, wordt de vermoeidheid minder en kan het werk beter volgehouden worden.
2 Mate van pijn en ziekteactiviteit
Hoe meer ontstekingen, hoe meer pijn, hoe vermoeider je wordt en hoe minder je kunt doen. Een hoge ziekteactiviteit (zoals veel ontstekingen) en pijn hebben dan ook een grote invloed op het behoudt van werk (NVR,2015). Als volgt van nieuwe medicaties als biologicals, hebben wel steeds meer reumapatiënten minder ontstekingen. Hierdoor is de pijn ook verminderd, waardoor het kunnen blijven werken steeds makkelijker is geworden. Behandeling in de vorm van medicatie kan dan ook in een vroeg stadium van de ziekte, een positieve invloed hebben op het de mate van pijn en ziekteactiviteit. Waardoor het werk beter vol te houden is.
3 Gewrichtsschade
Als volgt van gewrichtsschade aan onder andere de handen, polsen, schouders, voeten en enkels, kun je veel handelingen op het werk niet meer uitvoeren. Denk aan bureauwerk of archief werk, waarbij deze gewrichten gedurende de dag veel belast worden.
De ernst, het aantal aangedane gewrichten (hoe meer, hoe negatiever), de mate en de lokalisatie van de schade zijn dan ook sterk voorspellend voor arbeidsuitval (NVR, 2015).
4 Ochtendstijfheid
Ochtendstijfheid heeft niet de grootste invloed op behoud van werk, maar kan wel degelijk een barrière zijn om naar het werk te kunnen gaan (NVR, 2016, NVVG, 2015). Hoe meer stijfheid in de ochtend, hoe lastiger het wordt om te kunnen gaan werken.
Door je werktijden aan te passen, kun je echter vaak wel je werk blijven doen.
5 Comorbiditeit
Comorbiditeit betekend dat je naast je hoofddiagnose, nog één of meer (chronische) aandoeningen hebt. Als je naast reuma andere aandoeningen krijgt, heb je ook meer kans om ontstekingen te krijgen. Het ziekteproces wordt hierdoor erger, waardoor werken moeilijker wordt.
Mensen met reuma hebben een hoge gevoeligheid om andere chronische ziektes te krijgen. Uit een onderzoek van Nivel en VUmc (2013) blijkt dat op het moment dat de reuma wordt vastgesteld, 70% van de patiënten al minimaal een andere chronische aandoening heeft. Waarna 56% binnen drie jaar nog een andere aandoening ontwikkeld. (Ursum, J. et al., 2013). De meest voorkomende chronische ziekte die naast reuma ontstaan zijn hart- en vaatziekten, neurologische aandoeningen en COPD (Ursum, J. et al., 2013). Maar ook bijwerkingen van medicatie (denk aan misselijkheid of leverschade) hebben een effect op het verlies van werk. Tot slot, ontwikkelen veel patiënten ook angst en depressiviteit, welke het behoud van werk belemmeren (NVR, 2015).
Relatie met andere kenmerken
Bovenstaande ziektekenmerken zijn niet de enige die ziekteverzuim veroorzaken bij reuma. Ook persoonlijke eigenschappen (als leeftijd en copingstijl), sociale eigenschappen (mate van onbegrip) en werkkenmerken hebben allemaal invloed op het behoud van werk. Deze kenmerken hebben allemaal invloed op elkaar én op het kunnen blijven participeren in arbeid.
Samen met je team van dokters en therapeuten, kun je invloed uitoefenen op bovenstaande ziektekenmerken, doormiddel van (medicinale) behandelingen en (oefen)therapieën. Want als deze kenmerken zich stabiliseren, heeft dat een positieve invloed op het kunnen blijven werken. Als je daarnaast nog met je bedrijfsarts je werkkenmerken aanpast en je je eigen persoonlijke eigenschappen onder de loep neemt, heb je een verhoogde kans om je ziekteverzuim te verminderen en je werk te behouden!
Meer weten?
Wil je meer weten over re-integreren en werken met reuma? Of over reuma algemeen? ofwel mijn persoonlijk verhaal over leven met reuma? Dan zijn onderstaande blogs wellicht voor jou ook interessant!
Bronnen
- Fitforworknederland (2013). Spier- en gewrichtsaandoeningen en de Nederlandse arbeidsmarkt: quickscan. Geraadpleegd van https://www.fitforworknederland.nl/wp-content/uploads/2015/12/6_FitforWork_Quickscan_2013.pdf
- Nivel (2016). Reumatische aandoeningen in Nederland: ervaringen en kerngetallen. Geraadpleegd van https://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Rapport_Reumatische_aandoeningen_nederland.pdf?
- NVR (2015). Richtlijn Reumatoíde artritis en Participatie in Arbeid. Geraadpleegd van https://www.nvr.nl/wp-content/uploads/2018/09/NVR-NVVG-Richtlijn-RA-en-participatie-in-arbeid-2015.pdf
- NVVG (2015). Reuma en behoud van werk: richtlijn voor de patiënt. Geraadpleegd van https://www.nvvg.nl/files/39/Reumatöide%20artritis%20Patientenversie_definitief.pdf
- Ursum, J., Nielen, M.M.J., Twisk, J.W.R. Peters, M.J.L., Schellevis, F.G., NurMohammed, M.T. & Korevaar, J.C. (2013). Increased risk for chronic comorbid disorders in patients with inflammatory arthritis: a population based study. BMC Family Practice, 14 (199). https://bmcfampract.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-2296-14-199
Dit is zo herkenbaar! Precies de redenen waarom ik de revalidatie ben gestart en zo te zoeken naar mogelijkheden om weer aan het werkt te kunnen.